Luchtzakontsteking

 

Luchtzakken komen alleen bij paarden en paardachtigen voor. Het zijn verwijdingen van de buis van Eustachius. Deze verbindt de pharynx (dat is het gebied direct na de mond en vlak vóór de slokdarm) met het middenoor. De wanden van deze slappe buis liggen tegen elkaar aan. Bij het slikken gaat de buis even open, waardoor er lucht wordt aan- of afgevoerd. Zo houdt de buis van Eustachius de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk. Elke luchtzak bestaat uit twee compartimenten. Normaal zijn de luchtzakken niet te voelen. Met behulp van een dunne endoscoop kan de luchtzak van binnen worden bekeken. de functie van de luchtzakken is niet bekend.

 
Acute luchtzak-ontsteking
Luchtzakken kunnen op twee manieren worden geïnfecteerd: vanuit de pharynx via de buis van Eustachius en als gevolg van geabcedeerde lymfeklieren direct in de luchtzakken. Een luchtzak-ontsteking komt vaker voor dan wordt gediagnostiseerd. Bij een infectie van de luchtwegen doen de luchtzakken namelijk ook vaak mee maar de symptomen daarvan vallen nauwelijks op.

Bij een acute luchtzak-ontsteking is er koorts. Bij een sterke overvulling van de luchtzakken is de keelstreek te vol en soms hoor je bijgeluiden, vooral tijdens het inademen. Soms is er een pussige neusuitvloeiing uit beide neusgaten, ook bij een eenzijdige luchtzak-ontsteking, vooral als het paard eet en drinkt. Pijnlijk slikken en het met een gestrekte hals staan zie je vooral bij ontstekingen in het keelgebied.

De diagnose wordt vastgesteld met een endoscopie. Ook een röntgenfoto kan aanwijzingen voor een luchtzak-ontsteking geven.
De behandeling van een luchtzak-ontsteking is allereerst gericht op het behandelen van de primaire aandoening. Daarmee geneest de luchtzak-ontsteking doorgaans tegelijkertijd. Naast antibiotica kan clenbuterol raadzaam zijn.

Een complicatie van de aandoening is dat het chronisch kan worden. Ook kunnen zenuwbeschadigingen optreden en kan ten gevolge van slikproblemen een longontsteking ontstaan. Dit laatste komt gelukkig zelden voor.

 

Chronische luchtzak-ontsteking
Deze ontwikkelt zich vaak uit een acute luchtzak-ontsteking. Meestal eenzijdig, soms beiderzijds. Het valt op dat het paard een eenzijdige of beiderzijdse, meestal pussige neusuitvloeiing heeft. Soms zie je wel eens brokjes in de pus. Een enkele keer is er wat koorts en hoesten ze wat. De keelstreek kan gezwollen zijn, maar soms zijn de symptomen maar heel gering.

Ook nu wordt de diagnose weer gesteld aan de hand van endoscopie en/of röntgenologie.

Wat betreft de behandeling is het belangrijkst het vocht te verwijderen uit de luchtzakken. Bij het eten en drinken zal er al veel pus afvloeien (laat het paard daarom van de grond af eten), maar daarbij is het verstandig de luchtzakken tweemaal daags te laten spoelen door de dierenarts.

Hiertoe wordt een dunne catheter in de luchtzak aangebracht. Antibiotica kunnen gewenst zijn, maar wanneer droes de achterliggende oorzaak is het geven van antibiotica onverstandig!

Wanneer de pus onvoldoende afvloeit kan zich een luchtzakempyeem (= ophoping van pus in luchtzakken) ontwikkelen. Ook kunnen omliggende weefsels ontsteken of aangetast worden waardoor slikproblemen, stembandverlamming, etc. kan optreden.